การผสมคอนกรีต
การผสมคอนกรีต เป็นการนำปูนซีเมนต์ หิน ทราย น้ำ น้ำยาผสมคอนกรีตและวัสดุผสมอื่น ๆ รับเทคอนกรีต ผสมคลุกเคล้าเข้าด้วยกันในอัตราส่วนที่พอเหมาะ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเคลือบหรือหุ้มผิวของมวลรวมทั้งหมดด้วยซีเมนต์เพสต์ และเพื่อผสมส่วนผสมทั้งหมดให้เป็นเนื้อเดียวกัน อันจะส่งผลให้ได้คอนกรีตที่มีคุณภาพดี
ส่วนผสมหลักของคอนกรีตประกอบด้วย 3 ส่วนคือ ปูนซีเมนต์ วัสดุผสม (หิน ทราย หรือ กรวด) และ น้ำ ในกระบวนการนี้วัตถุดิบทั้ง 3 ชนิดจะถูกนำมาผสมเข้าด้วยกัน และเมื่อผสมเสร็จวัตถุดิบจะทำปฏิกิริยาเคมีเข้าด้วยกันซึ่งจะทำให้คอนกรีตแข็งตัวขึ้นอย่างช้าๆ ความแข็งแรงของคอนกรีตจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ หลังจากที่ผสมเสร็จ
หลังจากที่คอนกรีตแข็งตัวจากของเหลวไปเป็นของแข็งแล้ว ความแข็งแรงของคอนกรีตยังคงเพิ่มขึ้นอยู่ โดยประมาณหลังจากแข็งตัวแล้ว 28 วัน ความแข็งแรงจึงจะอยู่ที่จุดสูงสุดและคงที่
วิธีการผสมคอนกรีต สามารถแบ่งได้เป็น 2 วิธี คือการผสมด้วยมือ และการผสมด้วยเครื่อง
1. การผสมด้วยมือ
เหมาะกับงานขนาดเล็กที่ไมเคร่งครัดเรื่องคุณภาพ ขั้นตอนวิธีผสมปูนด้วยมือ ตวงส่วนผสมของปูนซีเมนต์กับทาย แล้วเทลงไปรวมกัน ตวงส่วนผสมของปูนซีเมนต์กับทราย แล้วเทลงไปรวมกันการผสมปูนทราย ให้ผสมปูนซีเมนต์กับทรายให้เข้ากัน โดยอย่าพึ่งในหินลงไป (เมื่อผสมจนเข้ากันแล้วสังเกตดูจะมองเห็นวัสดุทั้งสองอย่างผสมกันจนออกเป็นสีเทาๆเหมือนปูนซีเมนต์) สาเหตุที่ต้องผสมปูนกับทรายก่อนก็เพราะจะช่วยทุ่นแรงไปได้มาก เพราะถ้าเอาวัสดุทั้งสามอย่างลงไปพร้อมกันแล้วการผสมจะต้องใช้แรงเยอะมากเนื่องจากหินจะมีน้ำหนักมาก แต่ถ้าผสมปูนกับทรายให้เข้ากันก่อนแล้วค่อยเอาหินใส่ทีหลังจะช่วยทุ่นแรงได้มากและประหยัดเวลากว่า รับเทคอนกรีต เมื่อปูนซีเมนต์กับทรายเข้ากันดีแล้ว ก็โกยรวมกันเป็นกอง ใช้จอบตักตรงกลางโกยออกให้เป็นหลุมแล้วใส่น้ำลงไปทิ้งไว้ซักพักหนึ่ง สังเกตดูเมื่อน้ำซึมเข้าไปในเนื้อปูนหมดแล้ว ค่อยเริ่มทำการผสม ช่วงที่ใส่น้ำลงไปและรอให้น้ำซึมเข้าไปในเนื้อปูนก็เอาหินที่เตรียมไว้เทลงไปรอบๆกองปูนที่เราใสน้ำไว้ให้ครบตามอัตราส่วน
เมื่อน้ำที่เราใส่ไว้ตรงกลางกองปูนเริ่มซึมหายเข้าไปในเนื้อปูนหมดแล้ว จะมองเห็นปูน (ตรงกลางที่ใส่น้ำ) มีลักษณะเหนียวๆ ก็เริ่มผสมเลย โดยเริ่มผสมจากในหลุมตรงกลางนั่นแหละค่อยๆผสมขยายวงออกมา ให้โกยหินจากรอบๆกองเข้าไปผสมทีละน้อยๆ จากจุดที่เราเริ่มผสมจากตรงกลางก็จะผสมขยายออกมาเรื่อยๆจนหมดกองการผสมปูน
วิธีที่กล่าวถึงทั้งหมดนี้เป็นวิธีผสมปูนด้วยมือที่ไม่มีกระบะผสม
ถ้าใช้กระบะผสมก็ง่าย ไม่ต้องกลัวน้ำปูนรั่วออก ทำตามข้อ 1และ 2 เสร็จแล้วก็ใส่น้ำลงไปเลย ตามด้วยหินใส่ให้ครบ เสร็จแล้วก็ลงมือ คน/กวน/ผสม เลย ผสมจนเข้ากันดีแล้วก็รีบเอาไปใช้งานให้หมดโดยเร็ว สามารถดู อัตราส่วนผสมคอนกรีตผสมเสร็จ เพิ่มเติมที่นี้การผสมคอนกรีต
คำเตือน!
- ควรผสมปูนให้เสร็จโดยใช้เวลาไม่เกิน 30 นาที
- ควรใช้ปูนให้หมด จะเอาไปเทหรือทำอะไรก็แล้วแต่ เทปูนให้เสร็จภายในเวลาประมาณ 1 ชั่วโมงหลังจากที่เริ่มผสม อย่างช้าสุดก็ไม่ควรเกินชั่วโมงครึ่ง
2. การผสมด้วยเครื่อง เครื่องที่ใช้ทั่วๆ
ไปจะเป็นแบบ Batch Mixer คือ ส่วนผสมจะถูกลำเลียงเข้าไปผสม จากนั้นจะถูกปล่อยออก แล้วจึงลำเลียงส่วนผสมอีกส่วนหนึ่งเข้าผสมใหม่ ดูอัตราส่วนผสมคอนกรีต เพื่อการผลิตคอนกรีตผสมเสร็จ
เครื่องผสมคอนกรีต ถ้าจำแนกตามลักษณะการผสมสามารถจำแนกได้ 2 ประเภทคือ
- Batch Mixer เป็นเครื่องผสมที่ผสมครั้งละ0.5, 1 ลบ.ม. หรืออื่น ตามที่เครื่องสามารถจุได้
- Continuous Mixer เครื่องผสมชนิดนี้ จะผสมคอนกรีตอย่างต่อ เนื่องส่วนมากจะออกแบบไว้ใช้กับงานเฉพาะ เช่น ใช้กับงานเทคอนกรีตถนน หรือ สนามบิน เป็นต้น แต่ถ้าจำแนกตามรูปลักษณะของเครื่องผสม สามารถจำแนกได้เป็น2 ประเภท คือ Drum Mixer และ Pan Mixer
การป้อนวัตถุดิบลงเครื่องผสม ทั่ว ๆ ไปจะมีขั้นตอนดังนี้
- เติมน้ำประมาณ 10% ลงในเครื่องผสมเสียก่อน
- ป้อนมวลรวม อันได้แก่หินและทราย เข้าเครื่องผสม
- เริ่มเติมปูนซีเมนต์หลังจากป้อนมวลรวมเข้าไปแล้ว 10%
- เติมน้ำ 80% ระหว่างการป้อนวัสดุอื่น ๆ และเติมน้ำ 10% สุดท้าย เมื่อป้อนวัสดุอื่น ๆ ทั้งหมดเข้าเครื่องแล้ว
- หากมีการใส่น้ำยาผสมคอนกรีตประเภทผง ควรผสมรวมกับปูนซีเมนต์ก่อน หากเป็นของเหลว ควรละลายน้ำยาผสมกับน้ำ